تغییرات آب و هوایی و اقلیمی یکی از مهمترین مواردی است که تأثیرات مستقیم و مختلفی روی کشاورزی و حجم محصولات زراعی اعمال میکند. انواع تغییرات آب و هوایی میتواند روی الگوهای کشت، عملکرد محصول و کیفیت آنها تأثیرات مختلفی بگذارد به همین دلیل بسیاری از کشاورزان برای حفظ کیفیت محصولات خود و پایداری آنها، به دنبال یافتن راهی جهت آگاهی از شرایط آب و هوایی بر زمین کشاورزی خود هستند. در حال حاضر دغدغه افزایش عملکرد زمینهای کشاورزی و افزایش محصولات زراعی، انسان را به استفاده از روشهای نوین و جدید تشویق کرده است. بررسی مهمترین عوامل تغییرات آب و هوایی از ضروریترین کارها جهت افزایش محصولات کشاورزی است. در ادامه این مطلب به ارائه توضیحات کاملتری در مورد تأثیر تغییرات آب و هوایی روی کشاورزی و محصولات زراعی میپردازیم و به سؤالهای زیر، پاسخخواهیم داد.
آگاهی از وضعیت آب و هوا، چه تأثیراتی بر روی کشاورزی دارد؟
با پیشبینی وضعیت اقلیمی، چطور میتوان در هزینههای کشاورزی، صرفهجویی کرد؟
منظور از شناسایی وضعیت آب و هوایی در کشاورزی، تعیین چه پارامترهایی است؟
تأثیر پیشبینی آب و هوا در برنامهریزی کشاورزی
تقریباً همه افراد اطلاع دارند آب و هوا مهمترین تأثیر را روی صنعت کشاورزی دارد، تمامی گیاهان برای رشد به عواملی مانند نور خورشید، گرما، رطوبت و آبوهوای مناسب احتیاج دارند. آگاهی از وضعیت آب و هوا میتواند تأثیرات مثبتی روی روند کشت و کار و محصولات کشاورزی داشته باشد. بهطورکلی نمیتوان آب و هوا را تغییر داد ولی بااطلاع از وضعیت زمین و نوع آب و هوای حاکم بر آن، میتوان زمان کاشت محصولات کشاورزی را تنظیم کرد تا تلفات و خسارات محصولات و از بین رفتن آنها، به حداقل برسد.
کشاورزان بااطلاع از وضعیت آب و هوایی در یک بازه زمانی خاص میتوانند در موقعیتی مناسب اقدام به کشت محصولات موردنظر خود کنند. برخی از کشاورزان اقدام بهپیش بینی وضعیت آب و هوایی بر اساس تجربه شخصی و بدون استفاده از تجهیزات و ابزارهای پیشرفته میکنند که این کار دقیق نبوده و ممکن است نتایج صحیحی به دنبال نداشته باشد، به همین دلیل نیاز است تا کشاورزان از تجهیزات و پارامترهای مخصوص و مناسب بهمنظور تعیین وضعیت دقیق تغییرات آب و هوایی و ارائه تصمیمهای آگاهانه بپردازند.
انعطافپذیری و سازگاری با تغییرات اقلیمی در کشاورزی
تغییرات اقلیمی و کشاورزی از جنبههای مختلف با یکدیگر ارتباط دارند؛ بهطوریکه تغییرات آب و هوایی روی محصولات کشاورزی همان منطقه اثرات مختلفی اعمال میکند. مواردی مانند تغییرات بارندگی سالانه، امواج گرما، میانگین دما، تغییر جهانی سطح co²، نوسانات سطح دریا، حجم رطوبت هوا و …. از مهمترین عواملی هستند که روی تعیین حجم و کیفیت محصولات کشاورزی تأثیر گذاشته و آنها را مشخص میکنند.
تأثیر آب و هوا روی کشاورزی بهقدری شدید است که بسیاری از پژوهشگران عنوان میکنند کشاورزی در معرض خطرترین صنعتی است که تغییرات آب و هوایی روی آن تأثیرات مستقیمی دارد. در حال حاضر استفاده از فناوری مدرن و تجهیزات ماهوارهای یا هواشناسی نقش مهمی در شناخت تغییرات آب و هوایی و بهکارگیری آن، برای پرورش گیاهان مقاوم به تغییرات آب و هوایی یا محصولات ترا ریخته دارد. این کار میتواند نقش مهمی در حفظ امنیت غذایی در شرایط سخت محیطی داشته باشد. پس، اطلاع از تأثیر تغییرات آب و هوایی میتواند به کشاورزان کمک کند تا محصولی مناسب همان منطقه را کاشته و از ایجاد خسارات هنگفت پیشگیری شود. همچنین بسیاری از اقدامات و اعمال کشاورزی نظیر سمپاشی نیز با دانستن وضعیت هوا و انجام در زمان صحیح، تأثیر بهتری خواهند داشت و این امر موجب عدم هدر رفت سرمایه خواهد شد.
پارامترهای هواشناسی
برخی از مهمترین پارامترهای هواشناسی مانند
میانگین سرعت باد
حداقل و حداکثر دما
اختلاف دمای منطقه
میانگین رطوبت نسبی
سطح تبخیر
ساعات آفتابی
مقدار بارش
و ….
میتوانند نقش مؤثر و مهمی در صنعت کشاورزی داشته باشند، به همین دلیل بررسی و یا اطلاع از تمام یا اغلب آنها میتواند به کشاورزان در مورد زمان مناسب کاشت یا استفاده از عملیات میدانی خاص مانند زمان مناسب کود دهی، چگونگی محافظت از محصولات و زمان آبیاری کمک کند. در برخی مواقع ایجاد پارامترهای هواشناسی مانند خشکسالی یا کاهش رطوبت هوا باعث افزایش نیاز به آب زراعی میشود به همین دلیل کشاورزان میتوانند محصولاتی بکارند که به آب کمتری احتیاج دارد و این مورد سبب کاهش خسارات مواد مغذی و حتی پیشگیری از آسیب رسیدن به محیطزیست میشود.
بسیاری از مهندسان کشاورزی و محیط زیست معتقدند اطلاع از تأثیر تغییرات اقلیمی بر کشاورزی و در نظر گرفتن پارامترهای هواشناسی میتواند از هدر رفتن آب یا موادی مانند کود جلوگیری کرده و احتمال خسارت به محصولات کشاورزی را کاهش دهد.
همچنین در برخی مواقع تغییرات شدید در وضعیت آب و هوایی، تأثیرات مختلف روی محصولات کشاورزی میگذارد و میتواند سبب از بین رفتن یا خشک شدن آنها شود؛ برای مثال مواردی مانند افزایش ناگهانی دمای زمین یا ایجاد طوفان و سیل میتواند مشکلات مختلفی را برای کشاورزان به وجود بیاورد که اطلاع از آنها سبب انجام اقدامات مختلف بهمنظور کاهش خسارات و از بین رفتن محصولات کشاورزی میشود.
برنامه ریزی آبیاری
برنامه ریزی آبیاری یکی از مهمترین تصمیمات و اقداماتی است که کشاورزان با استفاده از منابع آبی موجود و امکانات در دسترس، اقدام به آبیاری محصولات کشاورزی و زراعی میکنند؛ در حال حاضر به دلیل اهمیت زیادی که آبیاری در پرورش گیاهان و حفظ کیفیت خاک دارد، تعیین زمان دقیق و برنامه ریزی برای آن از اهمیت زیادی برخوردار است. جالب است بدانید آشنایی با تغییرات آب و هوایی میتواند در تعیین زمان آبیاری گیاهان و محصولات زراعی نقش مهمی داشته باشد. اثر تغییرات آب و هوایی بر کشاورزی و تعیین زمان دقیق آبیاری میتواند به پیشگیری از هدر رفتن آبهای زیرزمینی و رشد بهتر و به عمل آمدن محصولات باکیفیت کمک کند. برای مثال با در نظر گرفتن تغییرات آب و هوایی، میتوان زمان دقیق بارش و یا میزان رطوبت هوا را مشخص کرد و از این طریق اقدام به تنظیم زمان آبیاری گیاهان کرد. تأثیر آب و هوا روی کشاورزی و از همه مهمتر تعیین زمان آبیاری، نقش مهمی در کاهش تنش بیآبی و کنترل نظارت بهتر بر رشد گیاهان دارد، علاوه بر این، میتواند به تعیین مقدار آبی که برای هر آبیاری باید استفاده شود، کمک کند.
برنامه ریزی کود دهی
استفاده از یک برنامه ریزی مناسب برای کود دهی میتواند نقش مهمی بر مدیریت تغذیه گیاهان، مدیریت هزینهها و افزایش کیفیت و راندمان تولید محصولات زراعی داشته باشد. در حال حاضر بسیاری از کشاورزان، کود دهی را پس از آبیاری یکی از مهمترین اقدامات برای رشد و باروری بهتر محصولات در نظر میگیرند؛ در نظر گرفتن تغییرات آب و هوایی میتواند در تعیین زمان کود دهی و برنامه ریزی برای آن نقش مهمی داشته باشد، برای مثال توجه بهسرعت و جهت باد، میزان رطوبت نسبی و دما از مهمترین عواملی است که میتواند روی کیفیت و کارایی کود نقش مهمی ایفا کند.
در برخی مواقع برخی شرایط آب و هوای سبب عملکرد بهتر کود و مواد مغذی موجود در آن مانند فسفر و نیتروژن میشود، به همین دلیل بهتر است کشاورزان قبل از کود دهی تغییرات آب و هوایی و شرایط آن را بدانند تا بهتر بتوانند از این ماده برای رشد گیاهان و حفظ کیفیت خاک استفاده کنند. در حال حاضر برخی از املاح معدنی موجود در کودها در دمای بسیار بالا یا بسیار پایین کیفیت خود را از دست میدهد، پس همانطور که مشاهده کردید اثر تغییرات آب و هوایی بر کشاورزی و کیفیت کود از اهمیت ویژهای برخوردار است که نباید از توجه به آن غافل شد.
https://satplat.com/%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D8%A8-%D9%88-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C/